vez

vez
vez
1. ‘Momento determinado en el tiempo’, ‘cada ocasión entre otras en que sucede algo’ y ‘turno’. Cuando este sustantivo va precedido de un ordinal o de cualquier otro adjetivo indicador de orden (última, anterior, etc.), es preceptivo el uso del artículo (la primera vez, la última vez, la vez anterior, etc.); así, en «No es primera ni segunda vez que roban a nuestros animales» (Vistazo [Ec.] 21.9.97), debió decirse No es la primera ni la segunda vez... Sí se prescinde del artículo cuando la expresión de orden va precedida de la preposición por: por primera vez, por última vez, etc., y no por la primera vez, por la última vez, etc., como se hace a veces por influjo de otras lenguas como el francés, el inglés o el italiano.
2. a la vez. ‘Al mismo tiempo’: «El chofer era un tipo tranquilo y alegre a la vez» (JmnzEmán Tramas [Ven. 1991]). Precedido del numeral uno, en el español de varios países de América tiene sentido distributivo y significa ‘uno cada vez, de uno en uno’: «Tenían que salir uno a la vez» (Chao Altos [Méx. 1991]).
3. a mi (tu, su...) vez. ‘Por mi (tu, su...) parte’: «Mi padre controló sus gemidos y yo, a mi vez, me apresuré a respirar hondo» (Cuauhtémoc Grito [Méx. 1992]). En esta locución, el posesivo varía de acuerdo con el número y persona del poseedor; así, no es correcto un uso como el siguiente: «El escrito existente me lo dio a conocer a mí la Federación, y yo, a su vez, di conocimiento del mismo a la Asociación de Futbolistas» (Abc [Esp.] 3.12.83); debió decirse yo, a mi vez.
4. a la(s) de veces, a las veces. 5.
5. a veces. ‘En algunas ocasiones’: «A veces llueve sin previo aviso» (Parra Obscenidad [Chile 1984]). Son arcaicas otras fórmulas como a las veces, a la de veces o a las de veces. Es propio del habla popular de algunos países americanos, y desaconsejable en el habla culta, decir en veces, en lugar de a veces: «Yo en veces quisiera irme pa siempre, pero no me duran esas ganas» (Vega Marcelina [Méx. 1993]).
6. de cuando en vez, de vez en cuando. cuando, 11.
7. de una buena vez. ‘Por fin o definitivamente’. Es calco de la locución francesa une bonne fois y su uso está bastante más extendido en América que en España: «La tía Francisca trató de convencerla de que capitulara de una buena vez antes de que fuera demasiado tarde» (GaMárquez Vivir [Col. 2002]). Son equivalentes y más recomendables otras locuciones más usuales o más propiamente españolas, como de una vez, de una vez para siempre o de una vez por todas, esta última también procedente del francés (une fois pour toutes), pero más asentada en el uso que de una buena vez.
8. en veces. 5.
9. la primer vez, la tercer vez. primero, 1 y tercero.
10. tal vez. tal, 6.
11. una vez. Precediendo a un participio en construcción absoluta, indica que la acción denotada por el verbo principal se realiza inmediatamente después de la denotada por el participio: «Una vez graduado, se dedicó de lleno a la especialidad de abogado defensor» (Chavarría Rojo [Ur. 2002]). No debe confundirse con la locución conjuntiva una vez que ( 12).
12. una vez que. Locución conjuntiva que significa ‘cuando, después de que’: «Una vez que termine la temporada lluviosa, será necesario reforzar algunos tramos de esta carretera» (Tiempos [Bol.] 1.4.97). En el habla esmerada no debe suprimirse la conjunción: Una vez termine... No debe confundirse con la construcción una vez + participio: Una vez terminada la temporada... ( 11).
13. vez pasada. En el habla coloquial de los países del Río de la Plata se emplea, sin artículo, con el sentido de ‘en cierta ocasión o hace poco’: «Vez pasada pregunté en una charla qué cosas sentían que no podían hacer» (Bucay Camino [Arg. 2002]).

Diccionario panhispánico de dudas. 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?
Sinónimos:

Mira otros diccionarios:

  • vez — (Del lat. vicis). 1. f. Alternación de las cosas por turno u orden sucesivo. 2. Tiempo u ocasión determinada en que se ejecuta una acción, aunque no incluya orden sucesivo. Vez hubo que no comió en un día. 3. Tiempo u ocasión de hacer algo por… …   Diccionario de la lengua española

  • vez — |ê| s. f. 1. Relação dos atos consigo próprios e com a unidade. 2. Nome que, junta a um adjetivo numeral, indica a reiteração, a quantidade. 3. Ocasião, turno. 4. Tempo, época indeterminada. 5. Ensejo, oportunidade. 6. Dose, pequena porção. 7. às …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • Vez — País …   Wikipedia Español

  • Věž — Administration Pays  Tcheque, republique ! …   Wikipédia en Français

  • vez — vȇz m <N mn vézovi> DEFINICIJA 1. izrađivanje crteža ili šara na tkanini posebnom tehnikom 2. tako rađen samostalan ukras (čipka) 3. pren. razg. [i] (+ potenc.)[/i] precizan, minuciozan rad 4. mjesto određeno za vezanje brodova 5. uvez… …   Hrvatski jezični portal

  • Věž — is a village near Humpolec in the Havlíčkův Brod District, Vysočina Region of the Czech Republic. About 796 people live in Věž and it has 14,43 km² …   Wikipedia

  • vêz — m 〈N mn vézovi〉 1. {{001f}}izrađivanje crteža ili šara na tkanini posebnom tehnikom 2. {{001f}}tako rađen samostalan ukras (čipka) 3. {{001f}}pren. razg. (+ potenc.) precizan, minuciozan rad 4. {{001f}}mjesto određeno za vezanje brodova 5.… …   Veliki rječnik hrvatskoga jezika

  • Vez — is a village and commune in the Oise département of northern France …   Wikipedia

  • vez — (Del lat. vicis.) ► sustantivo femenino 1 Cada realización de un suceso o de una acción en momentos y circunstancias diferentes: ■ la primera vez que hablé en público fue terrible. IRREG. plural veces 2 Momento determinado en que se ejecuta una… …   Enciclopedia Universal

  • Vez — 49° 15′ 52″ N 3° 00′ 12″ E / 49.2644, 3.0033 …   Wikipédia en Français

Compartir el artículo y extractos

Link directo
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”